welzijn & zorg
Alle sectoren samen in actie voor geïntegreerde zorg
International Conference on Integrated Care komt naar Vlaanderen
De ‘International Conference on Integrated Care’ komt op 22, 23 en 24 mei 2023 naar Vlaanderen. Tom De Boeck en Hanne Verheust van het Agentschap Zorg en Gezondheid leggen uit wat dit congres juist inhoudt en wat we ervan mogen verwachten.
Wat is de International Conference on Integrated Care (ICIC)?
Tom De Boeck, afdelingshoofd Eerste Lijn en Gespecialiseerde Zorg: “Deze conferentie is een initiatief van de internationale stichting voor geïntegreerde zorg (International Foundation on Integrated Care of kortweg IFIC, n.v.d.r.). De conferentie vindt elk jaar plaats in een ander land en wil internationaal ideeën uitwisselen over geïntegreerde zorg. Welke ervaringen of goede praktijken hebben andere landen of regio’s? Welke problemen ondervinden ze? In 2021 vond de conferentie in Denemarken plaats. De focus lag op gepersonaliseerde en persoonsgerichte zorg, digitale ondersteuning van gezondheid en welzijn, innovatieve samenwerkingen en de impact van COVID-19 op onze gezondheidssystemen. De conferentie biedt vooral academische inzichten. We willen dit jaar ook praktijkvoorbeelden een prominente plaats geven op de conferentie. We hebben zoveel mooie projecten en initiatieven in Vlaanderen.”
Waarom organiseert Vlaanderen in 2023 deze conferentie?
Tom: “Er beweegt veel in Vlaanderen op vlak van organisatie en samenwerking tussen eerstelijnsactoren in zowel zorg- als welzijnstakken, maar ook tussen ziekenhuizen en in de geestelijke gezondheidszorg, met de focus op kinderen en jongeren. De eerstelijnszones zijn opgericht. De weg naar persoonsvolgende financiering is ingeslagen. De eerstelijnszorg hervormt zich om meer multidisciplinaire samenwerking voor en met de burger te realiseren. Technische oplossingen zoals het digitale zorg- en ondersteuningsplan zijn in de maak. De realisaties van de voorbije jaren willen we delen op dit internationale forum. Tegelijk willen we de input vragen van het terrein en van de internationale collega’s over hoe we de komende jaren nog verder kunnen gaan.”
Wat staat er op het programma?
Tom: “We werken rond vijf thema’s: veranderprocessen, persoonsgerichte zorg met focus op integratie van doelen en noden, samenwerken, zorgzame buurten en populatiegerichte aanpak. Het motto van onze conferentie is ‘Care in action’. We streven naar een dynamische conferentie met veel initiatieven vanuit zorg- en welzijnsactoren en -organisaties. De burger heeft meer dan ooit inspraak in het traject rond zijn zorgnood. De ‘action’ in de titel duidt ook op de burger die de controle over zijn eigen zorg- en welzijnsverhaal heeft.”
Hanne, kan jij uitleggen wat geïntegreerde zorg eigenlijk precies inhoudt?
Hanne Verheust, beleidsmedewerker Zorg en Gezondheid: “We plakken liefst geen enge definitie op wat geïntegreerde zorg is. We zien wel dat iedereen nu heel erg in zijn eigen denkkader zit: huisartsen, thuisverpleegkundigen en welzijnswerkers. We bekijken de samenwerkingen ook nog breder dan enkel de sectoren zorg en welzijn. We praatten dus ook met werk, sociale economie en innovatie. Alle factoren rond een persoon met een zorg- of ondersteuningsvraag zijn immers van belang. Voor mij is geïntegreerde zorg samenwerken in de breedste zin, met als doel patiënten of burgers doelgericht zorg te kunnen geven, samen met alle mogelijke partners rondom die persoon en met die persoon zelf aan het stuur. Op de conferentie willen we graag de verschillende denkkaders samenbrengen en verbreden.”
Kan je wat meer uitleg geven bij de vijf thema’s van de conferentie?
Hanne: “Eén van de thema’s waar we op focussen is verandermanagement. Als er een goed pilootproject is of goede ideeën op macroniveau, hoe implementeren we die dan in de praktijk of rollen we ze breder uit? Zorg moet ook persoonsgericht zijn: de persoon staat centraal. Dat klinkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet altijd. Vaak staat iemands aandoening of probleem centraal, en niet de mens. Dan wordt bijvoorbeeld diabetes behandeld, maar niet de persoon met diabetes. Afhankelijk van hoe die persoon in het leven staat, kan de aanpak verschillen. Samenwerking is nog zo’n thema dat vanzelfsprekend klinkt, maar in praktijk heel moeilijk is. Alleen al de betekenis van woorden en terminologie vormen vaak een struikelblok. Je kan wel zeggen dat je de hand reikt naar andere sectoren, maar hoe gebeurt dat echt in de praktijk? Onze eerstelijnszones zijn al een mooi voorbeeld en de zorgzame buurten ook. Maar de ambitie mag nog groter zijn. Die zorgzame buurten zijn dan weer een mooi voorbeeld van vermaatschappelijking en verankering van zorg in de buurt. De netwerken die er zijn moeten we zo goed mogelijk versterken. Die verandering is volop bezig. We hebben zowel in Vlaanderen als daarbuiten mooie, inspirerende voorbeelden. Tot slot kijken we naar populatiegerichte aanpak. Dit lijkt soms haaks te staan op de persoonsgerichte zorg. Om te zorgen dat er geen subdoelgroepen vergeten worden, is het echter ook nodig om op niveau van de bevolking naar de zorg te kijken.”
Het logo van de conferentie is een tandem. Vanwaar die keuze?
Hanne: “Het is mooi om alle academici aan het woord te laten over het onderzoek naar en de theorie rond geïntegreerde zorg, maar hoe brengen we dit in praktijk? Die vraag willen we ons stellen, vandaar ook het motto van het congres ‘Care in action’. De tandem legt de nadruk op de samenwerking: we willen samen in actie komen voor geïntegreerde zorg.”