kinderen & jongeren

Kind zijn in een asielcentrum

Hoe worden opvangcentra kind- en gezinsvriendelijk?

Gezinnen met kinderen vormen een bijzondere groep in de asielopvang. Hoe maak je werk van kind- en gezinsvriendelijke opvangcentra? In het boek ‘Kind zijn in een asielcentrum. Kansen versterken voor gezinnen na de vlucht’ laat het Kenniscentrum Gezinswetenschappen de stem horen van kinderen, ouders en opvangmedewerkers, op basis van onderzoek in asielcentra. 

Het boek bevat ook een visietekst met concrete tips om de dagelijkse werking te verbeteren en aanbevelingen voor een meer kind- en gezinsgericht opvangbeleid. Zodat kinderen op de vlucht in de eerste plaats kinderen kunnen zijn, met maximale kansen voor hun toekomst.

In een eerste fase van het onderzoek bracht het Kenniscentrum internationale visies en goede praktijken in opvangcentra in kaart, alsook de ondersteuningsnoden van kinderen, ouders en hulpverleners. Dat gebeurde via een literatuurstudie en de exploratie van goede praktijken in België, Nederland, Duitsland, Frankrijk en Finland (zowel netwerkbrede beleidslijnen als operationele praktijken) op basis van interviews en bezoeken, en tien casestudies van opvangcentra in Vlaanderen en Wallonië met interviews met kinderen, ouders van (jonge) kinderen en hulpverleners.

Op basis van de resultaten van dit vooronderzoek ontwikkelde het Kenniscentrum een visietekst in co-creatie met de opvangpartners van Fedasil, Rode Kruis, Caritas, Croix Rouge en met het Kinderrechtencommissariaat.

De visietekst omvat de basisvoorwaarden en aandachtspunten voor een kind- en gezinsvriendelijke opvang, op basis van acht leidende principes om de kansen van kinderen in opvang te versterken.

De vier fundamenten voor een visie op kinderen en gezinnen in de asielopvang zijn: 

- Het belang van het kind staat centraal
- Elk kind in de opvang wordt erkend als drager van fundamentele, onvervreemdbare rechten. 
- Het welzijn en welbevinden van kinderen in opvang hangt nauw samen met dat van hun gezin. 
- Kinderen en gezinnen in opvang (h)erkennen als veerkrachtige actoren.

De acht leidende principes om de kansen van kinderen in opvang te versterken, zijn: 

- Gezinsleven waarborgen 
- Een veilige omgeving creëren
- Onderwijs voor alle kinderen ondersteunen
- Aandacht voor de fysieke en geestelijke gezondheid 
- Vrijetijdsbesteding en kindvriendelijke ruimtes als hefbomen voor ontplooiing
- Juridische begeleiding met specifieke aandacht voor kinderen
- Identiteitsontwikkeling bevorderen
- Kindvriendelijke informatie en participatie

In 2021-22 werden verschillende vormingen hierover georganiseerd in de asielcentra. 

Wil je de volledige visietekst en het boek inkijken? Dat kan op de website van het Kenniscentrum Gezinswetenschappen.