kinderen & jongeren

'Ik volg vooral mijn hart en mijn intuïtie'

Aaron en Sofie zijn alleenstaande pleegouders

Sofie en Aaron zetten allebei de stap om alleenstaande pleegouder te worden. Een groot engagement dat ze ieder op hun eigen manier vormgeven. Hoe evalueren zij hun beslissing om pleegouder te worden? Welke tips hebben zij voor andere alleenstaanden die pleegzorg overwegen? En wat met hun relationele leven? Een boeiend gesprek met twee mensen met een groot hart en de wil om 100% voor hun pleegkind(eren) te gaan.

Aaron

Aaron leerde de mama van Brian* kennen bij een vzw voor dieren waar ze allebei vrijwilliger waren. Ze werden vrienden en op een activiteit van de vzw ontmoet Aaron Brian die dan zeven jaar is. Enkele weken na hun ontmoeting krijgt de mama van Brian een zware hersenbloeding en belandt ze in een rolstoel. Er volgen nog twee hersenbloedingen die zowel lichamelijke als mentale letsels veroorzaken. Na de eerste beroerte stelt Aaron voor om Brian af en toe een weekend op te vangen. Op een dag vraagt mama of Brian voltijds bij Aaron mag wonen, onder pleegzorg. Aaron had dat zelf ook al bedacht maar vond het ongepast om een mama te vragen of je voltijds voor haar kind mag zorgen. Nu, zo’n negen jaar later, hebben de twee het nog altijd erg naar hun zin met elkaar en hebben ze nog altijd dezelfde interesses.

Sofie

Rond haar 33ste ziet Sofie een reportage over pleegzorg waarin ze leert dat er verschillende vormen van pleegzorg zijn. Het grote aantal kinderen dat een warm plekje zoekt om op te groeien, raakt haar. Al haar hele leven is ze geïnteresseerd in kinderen, hun ontwikkeling, de spelletjes die ze spelen en de uitspraken die ze doen. Ze gaat naar een infoavond van pleegzorg en vindt weekend- en vakantieopvang wel iets voor haar. Ze wacht nog een jaar voor ze de volgende stap zet, de selectieprocedure. Tijdens dat traject verandert haar voorkeur stilaan en ze kiest uiteindelijk voor voltijdse opvang van een kindje tussen nul en twee jaar. Het wordt een jongetje van anderhalf. Anderhalf jaar later voelt ze de ruimte om nog een kind op te vangen. Dit keer een jongetje van zes maanden. Intussen zit ze met twee levendige kleuters in huis die haar leven mee betekenis geven.

Sofie, jij hebt eerst voor pleegzorg gekozen en bent dan gematcht met een kind. Aaron, jij kwam eerst Brian op je pad tegen en van daaruit is pleegzorg ontstaan. Hebben jullie erg getwijfeld voor jullie aan dit avontuur begonnen?

Sofie: “Ik heb er lang over nagedacht en met verschillende mensen gepraat, maar op een gegeven moment heb ik gezegd: ik kan blijven twijfelen en uitstellen, maar ik ga nu iets in gang zetten en dan zie ik wel waar ik uitkom. Ik was toen niet meer zo bezig met dat ik het alleen ging doen, wel met de verandering die een kind zou brengen in mijn levensstijl. Ik was totaal ongebonden en deed wat ik wilde. Ik besefte dat dat ging veranderen. Ik ben nu meer plichtsbewust en moet meer plannen, maar dat is het allemaal meer dan waard.”

Aaron: “Ik heb nooit getwijfeld of ik het wel zou aankunnen. Brian kwam natuurlijk al regelmatig in het weekend en het voelde heel natuurlijk om dit te doen. Mijn broer is acht jaar jonger en ik heb heel vaak voor hem moeten zorgen omdat hij een handicap heeft. Ik spijbelde soms van school om mijn moeder te helpen. Als je als achtjarige voor een baby en later een peuter en kleuter moet zorgen, dan leer je heel veel. Daarnaast denk ik ook dat het wat in mijn natuur ligt.”

We horen vaak dat het als alleenstaande pleegouder belangrijk is om een uitgebreid en steunend netwerk te hebben. Herkennen jullie dat?

Sofie: “Ja, ik wel. Ik hoor vaak dat het vooral de moeders of zussen zijn waar een beroep op gedaan wordt en dan ben ik blij dat ik een breed netwerk heb. Ik woon naast een gemeenschapshuis waar de bewoners allemaal vrienden zijn. De kinderen zijn er altijd welkom en ze leren er dat verschillende mensen een verschillende aanpak hebben.”

Aaron: “Mijn netwerk is niet zo uitgebreid. Ik heb twee goeie vriendinnen en ik heb ook een heel goede band met mijn moeder en mijn broer. Verder heb ik nog wel wat vrienden waar ik een terrasje mee ga doen. Ik wéét dat deze mensen voor ons klaarstaan als het nodig is. Dat is een fijne gedachte, maar ik vraag niet makkelijk hulp. Brian is intussen ook al bijna zestien jaar, dus hij kan makkelijk alleen thuis blijven.”

Zoeken jullie in je netwerk ook inspiratie rond opvoeden en hoe je met bepaalde situaties moet omgaan?

Aaron: “Ik volg vooral mijn hart en mijn intuïtie. Er is één persoon waar ik naartoe ga voor informatie of als ik er eens doorheen zit of nood heb aan een babbel. Dat is mijn tante. Zij is 35 jaar psychologe en trainer geweest, ook voor kinderen. Zij hoorde dat ik geïnteresseerd was in zelfontplooiing en heeft me altijd naar de juiste mensen of cursussen doorverwezen. Zo ben ik meer over mijzelf én over kinderen te weten gekomen. Wat ik daar leerde kon ik meteen in de praktijk brengen. Ik volg ook een avondschool om rouwconsulent in de uitvaart te worden en daar heb ik boeken gekocht over rouwverwerking, ook bij kinderen. Brian zijn mama kan vroeg overlijden. Het is heel onduidelijk hoe lang ze zal leven, dus ik ben al rond zijn negen jaar begonnen om daar met hem over te praten en te peilen hoe hij zich daarbij voelt. Als je daar niet open over praat en zijn mama zou plots sterven, dan is dat een enorme mokerslag.”

Sofie: “Ik praat vaak met mijn vrienden over opvoeden en over verschillende opvoedingsstijlen. Maar ja, als een situatie zich voordoet, moet je snel reageren en ingrijpen en heb je geen tijd om na te denken hoe je het best zou reageren of welke stijl je verkiest. Je reageert vanuit je gevoel. Nadien kan ik dan wel eens samen met een vriendin reflecteren en stilstaan bij mijn reactie en wat het effect daarvan was. Dat vind ik boeiend en leerrijk.”

Vinden jullie het zwaar om alleenstaande pleegouder zijn?

Sofie: “Met momenten. Als ze slecht slapen en ik dus ook moe ben. Of wanneer alles hier ontploft is en ik veel werk heb voor school en ze het dan ook nog eens heel erg uithangen. Dan zal je me wel horen zeggen: ik heb het zwaar. Maar op rustige momenten voelt dat heel anders. Ik schrik er wel van hoe moeilijk ik het vind om opvang te vragen. Ik dacht dat ik dat heel spontaan zou kunnen doen, maar dat is niet altijd zo. Vooral niet als ik kort na elkaar opvang nodig heb. Ik vraag meestal opvang omwille van iets dat met het werk te maken heeft, maar volgend weekend ga ik met vriendinnen naar de Ardennen. Dat is puur voor mijn ontspanning en dan vind ik het extra moeilijk. Wat stom is, want ik weet dat iedereen mij zo’n weekendje gunt en ik zou dat iemand anders ook gunnen maar toch ...”

 “Ik schrik er wel van hoe moeilijk ik het vind om opvang te vragen” Sofie

Aaron: “De puberteit vind ik tot hiertoe de moeilijkste periode. Pubers reageren bijdehand en de hormonen slaan op hol, maar je moet wel grenzen trekken. Je moet heel de tijd afwegen: wat is té bijdehand en wat kan door de beugel? Dat is best moeilijk. We voelen elkaar wel goed aan en Brian ziet aan mijn gezicht wanneer ik het beu ben. Ik zeg hem wel eens dat wat hij zegt ongepast is of dat ik er niet mee gediend ben. Eigenlijk ruil je in de puberteit je kind in voor een ander kind. Tot zijn twaalf jaar was hij speels en vrolijk en had hij nog geen krak in zijn stem. Intussen is hij fysiek enorm veranderd, maar ook in zijn manier van denken en in zijn karakter verandert hij.”

Sofie, jij hebt ervoor gekozen om een tweede pleegkind te nemen. Viel dat mee of was het eerder 1 + 1 = 3?

Sofie: “Toch wel 1 + 1 = 3! Vooral op vlak van huishouden dan: opruimen, wassen, kuisen … Dat was plots zoveel meer. Ook twee kinderen mobiliseren had ik onderschat. Vooraleer die twee klaar zijn … da’s ongelofelijk! Het zijn twee enorme treuzelaars. Van punt A naar punt B gaan kost veel tijd. Ik moet leren aanvaarden dat ik soms te laat zal komen en daar wat milder voor mijzelf in zijn. Anderzijds ben ik heel blij met de twee jongens. Ik zie hun band steeds sterker worden en ze groeien op als broers. Dat is heel mooi om zien. Het verhaal klopt op deze manier.”

Heeft het ook voordelen om alleenstaande pleegouder te zijn?

Sofie: “Bij de matching bedacht ik dat soms. Het is heel belangrijk dat je een klik met een kind voelt. Ik had die klik meteen bij allebei de jongens. Ik voelde “ja, voor jou wil ik alles doen”. Stel je voor dat je partner die klik niet voelt of andersom. Dat kunnen complexe situaties geven. Ook in het contact met de ouders kan het zijn dat je partner het daar veel moeilijker mee heeft.”

Aaron: “Als je het samen doet, moet je als ouders op één lijn zitten. Dat is niet altijd makkelijk en kinderen spelen dat handig uit: “Van mama mag het” en dat soort uitspraken. Het brengt een kind soms ook in verwarring wanneer beide ouders andere regels stellen. Dus ja, het kan een voordeel zijn om een kind alleen op te voeden op voorwaarde dat je stevig in je schoenen staat. Natuurlijk, als je partner je soulmate is die dezelfde mening heeft, dan is het handig om een back-up te hebben zodat je je punt meer kracht kunt bijzetten. En het kind heeft dan twee houvasten om mee te praten als het met iets zit. Dus da’s dan weer het voordeel van met twee een kind opvoeden.”

“Het kan een voordeel zijn om een kind alleen op te voeden op voorwaarde dat je stevig in je schoenen staat” Aaron

Hoe kijken jullie naar jullie relationele leven en toekomst?

Aaron: “Zolang Brian bij mij woont zie ik niet meteen een nieuwe partner in mijn leven komen. Mijn leven is mijn werk en Brian. Tegelijk word ik ouder en ik ben een romantisch persoon dus ik zou wel heel graag een soulmate vinden die mee op vakantie gaat en mee voor Brian wil zorgen. Maar zo’n relatie opbouwen vergt veel tijd en energie en dat is nu niet prioritair. Ik ben dit engagement aangegaan en ik wil het voltooien tot Brian op zijn eigen benen staat. Binnen twee jaar wordt hij achttien en wie weet waar we dan staan. Ik date af en toe en er is al eens iemand thuis geweest en dan maakt Brian opmerkingen waaruit ik kan afleiden dat er toch een vleugje jaloezie de kop opsteekt.”

“Ik ben dit engagement aangegaan en ik wil het voltooien tot Brian op zijn eigen benen staat” Aaron

Sofie: “Als ik iemand zou leren kennen, dan moet dat keihard klikken met de kinderen. Dat is voorwaarde nummer één. De kinderen zijn nu het centrum. Ik ben ook totaal niet op zoek en heb ook niet het gevoel dat ik een partner nodig heb. Ik denk vooral dat het alles nog veel complexer zou maken. Ik sluit niet uit dat het kan, maar ik heb daar precies geen tijd voor. En als er al iemand geïnteresseerd zou zijn in mij, dan is dit een totaalpakketje waar hij voor kiest.”

“Als er al iemand geïnteresseerd zou zijn in mij, dan is dit een totaalpakketje waar hij voor kiest” Sofie

Staan jullie stil bij ‘wat als mij iets overkomt’?

Aaron: “Het idee dat mij iets kan overkomen of dat ik terminaal ziek word en hem achterlaat, ja, dat vind ik verschrikkelijk. Gelukkig heb ik mijn moeder, mijn broer, de moeder van Brian en nog wat kennissen die altijd voor hem klaar zullen staan, dus dat is onze back-up. Ik ben me nu al aan het voorbereiden op het feit dat hij misschien eerder het huis uit gaat dan ik verwacht. Het idee dat ik hem dan zal moeten missen, vind ik moeilijk. Ik weet dat ik het daar lastig mee zal hebben, dus ik laat hem nu al beetje bij beetje los en dat is gezond.”

Sofie: “Ik voel me soms wel kwetsbaar, ja. Als mij iets overkomt, dan hoop ik dat ze in het gemeenschapshuis hiernaast terecht kunnen omdat ze er kind aan huis zijn. Er is daar een koppel dat de opvoeding onmiddellijk zou willen overnemen. Ik ben vooral bang dat ze uit elkaar gehaald zouden worden. Voor mij horen die twee echt samen. Biologische kinderen kunnen makkelijker terecht bij je broers of zussen maar binnen pleegzorg heb je op dat moment niet veel te zeggen.”

Hebben jullie tips voor alleenstaanden die pleegzorg overwegen?

Aaron: “Je moet het echt wel goed overwegen en er niet zomaar aan beginnen omdat je het leuk vindt om met je neefjes of nichtjes te spelen. De kinderen die je opvangt, leggen een heel parcours af, ze eisen heel veel aandacht als ze klein zijn. Je moet ook zien dat je financieel een beetje in orde bent. Verder vind ik normen, waarden, liefde en aandacht erg belangrijk. Communicatie ook. Ik heb met Brian tussen zijn 8ste en 12de al heel veel dingen besproken die zouden gaan gebeuren in zijn puberteit. Want eens ze in de puberteit zitten, dan schamen ze zich veel sneller en willen ze over bepaalde zaken niet praten. Maar als ze jong zijn en spontaan en speels, dan lukt dat wel. We keken voor het slapengaan vaak in boeken over dieren en het menselijk lichaam. Zo praatte ik met hem over de puberteit en bijvoorbeeld over het feit dat hij over zijn hele lichaam haar zou krijgen. Toen het zover was, kwam hij heel fier zijn eerste haartje tonen!”

Sofie: “Ik zou zeggen, zorg voor genoeg comfort voor jezelf. Comfort is voor mij een crèche en kleuterschool die vlakbij zijn zodat ik niet iedere dag een hele toer moet maken. Zorg voor genoeg ruimte zodat je kind vlot kan spelen en je ook alle spullen kwijt raakt. Comfort is voor mij ook een ruim netwerk dat groter is dan je ouders of broer en zus. Ik heb zo’n zeven mensen waarvan ik weet dat ik die zo kan bellen en ze staan er. Daarnaast zijn er nog wat mensen die er staan in geval van nood. Een andere tip is ‘wees niet te streng voor jezelf’. Het is een val waarin ik ben getrapt en dat had ik niet verwacht. Ik kijk nu vaker vanuit de positie van een buitenstaander naar mijzelf om zaken in mijn leven te relativeren, zoals de rommel of het feit dat ik te laat ben of dat de was nog in de machine zit …”

Jullie vinden het dus een aanrader, pleegzorg als alleenstaande?

Sofie: “Zéker! Meer nog, ik zou tegen iedereen zeggen: denk eerst aan pleegzorg! Ik voel niet de drang om per se een eigen kind te hebben. Met pleegzorg help je een kind vooruit en dat is een heel fijne gedachte. Pleegzorg heeft ook heel wat voordelen. Je kunt aangeven wat bij jou past, je krijgt begeleiding vanuit de dienst, je wordt financieel ondersteund … Een pleegkind heeft vaak wel een emotioneel rugzakje, maar als je als alleenstaande een kind krijgt, weet je ook niet wat de genetische bagage is via de donor.”

Aaron: “Als je voelt dat je het aankan, als je financieel en fysiek gezond bent en mentaal evenwichtig in het leven staat en er 100% voor wilt gaan, dan kan ik het alleen maar aanraden. En bedenk dat er altijd wel een weg is. Dat wil ik anderen graag meegeven. Als je het financieel lastiger hebt, is het natuurlijk moeilijk om een kind te onderhouden, maar als je voltijds werkt, lukt het echt wel. En je kunt ook altijd bij werken. Ik doe nu veel flexi-jobs zodat de boodschappen en de rekeningen betaald worden en ik extra kan sparen voor onze droomreis naar Japan volgend jaar.”

 

*Omwille van de privacy gebruiken we niet de echte naam van Brian 

Tekst: Bernadette Verdonck