welzijn & zorg
Family Justice Center Mechelen breidt uit
24.11.2020
Al een hele tijd werkt Vlaanderen samen met lokale besturen om gezinsgeweld aan te pakken. Verschillende Family Justice Centers (FJC) werden opgericht om gezinnen waar geweld voorkomt te omringen met hulp. Door hulpverlening te bundelen in een FJC, moeten mensen hun verhaal maar één keer doen, wordt hulp beter afgestemd en worden gezinnen sneller geholpen. Weliswaar trok naar FJC Mechelen – dat sinds kort extra ondersteuning krijgt van 12 lokale besturen – voor een gesprek met netwerkcoördinator Karolien Boonen en Karen Casier, operationeel verantwoordelijke en FJC-regisseur.
Family Justice Centers helpen mensen die te maken krijgen met geweld binnen hun gezin. Een FJC brengt verschillende diensten (zoals politie, justitie, OCMW, Centra Algemeen Welzijnswerk (CAW), Vertrouwenscentra Kindermishandeling, …) samen om gezinnen met problemen zo goed mogelijk te ondersteunen. Vlaanderen heeft een FJC in Antwerpen, Limburg en Mechelen. Antwerpen was in ons land pionier; het FJC bestaat er sinds 2012. FJC Mechelen bestaat sinds mei 2017.
Hulp op drie sporen
“FJC Mechelen werkt op drie sporen”, vertelt Karen Casier. “Ten eerste verleent het FJC advies aan professionals die te maken hebben met verontrusting inzake intrafamiliaal geweld. Op een tweede spoor werkt het FJC verkennend en proactief met gezinnen waar problemen waren, maar die nog geen justitieel traject doorliepen en waar geen permanente afstemming nodig is. En ten derde werken we bij gezinnen waar het risico op geweld hoog is volgens de ketenaanpak, waarbij we met verschillende partners samen een risico-inschatting maken en een plan van aanpak opstellen.”
“Dossiers die worden aangemeld, worden getrieerd naar het meest aangewezen traject. Sinds januari 2020 werd de FJC-overlegtafel verruimd en kunnen de aangemelde dossiers in de drie sporen terechtkomen. Naast de FJC-overlegtafel organiseren we een Overleg Operationeel Team per politiezone: elke maand zitten de politie, het parket, de OCMW’s en een FJC-casusregisseur samen en screenen we de processen-verbaal en politie-interventies van intrafamiliaal geweld.” “Door te werken op drie sporen en snel hulp te bieden, kunnen we vermijden dat de problemen in gezinnen escaleren”, legt Karen uit. “We werken aanklampend en outreachend en we voorzien geen afgelijnd traject in tijd: we blijven aanspreekpunt en blijven ook nadien voor opvolging zorgen. Cliënten nemen soms ook opnieuw contact met ons op als het toch weer de foute kant op dreigt te gaan.”
“Door te werken op drie sporen en snel hulp te bieden, kunnen we vermijden dat problemen in gezinnen escaleren”
“En tot slot heeft FJC Mechelen ook drie lotgenotengroepen”, zegt Karen. “Soms is er niet meteen geschikte hulpverlening voorhanden, of is het geweld wel gestopt maar hebben mensen toch nog nood aan ondersteuning. In een lotgenotengroep ontmoeten mensen anderen die met dezelfde problemen worstel(d)en. Er is een lotgenotengroep voor vrouwen én een -groep voor mannen die slachtoffer werden van partnergeweld. Daarnaast is er ook de groep ‘Moedige Moeders' voor vrouwen die slachtoffer werden van geweld van hun kind.”
Steun van twaalf lokale besturen
“Door op die manier te werken, verlagen we de drempel naar het FJC en naar hulp”, vult Karolien Boonen aan. “Dat blijkt ook uit de cijfers. In 2019 werden 25 dossiers opgenomen in de ketenaanpak. Door onze werking breder bekend te maken weten bijvoorbeeld huisartsen, therapeuten of andere hulpverleners ons gemakkelijker te vinden, en doordat we veel nauwer samenwerkten met de politie, namen we dit jaar al 342 dossiers op in een FJC-traject, waarvan 53 in de ketenaanpak. We begeleiden nu met andere woorden dubbel zoveel ‘hoogrisicogezinnen’ als vorig jaar. En we verwachten nog een verdere stijging.”
“We begeleiden dubbel zoveel ‘hoogrisicogezinnen’ als vorig jaar en we verwachten een verdere stijging”
“Daarom vroegen we lokale besturen in de regio om het FJC mee te ondersteunen, zodat we vijf extra ‘casusregisseurs’ kunnen aanwerven die het FJC-aanspreekpunt rond intrafamiliaal geweld zullen zijn in elke politiezone rond Mechelen. Twaalf lokale besturen zorgen nu mee voor financiering – op basis van hun aantal inwoners – en daarmee kunnen we in zes politiezones een vaste casusregisseur als aanspreekpunt voorzien en onze ‘spoor 2-werking’ aanbieden: MeWi, Berlaar-Nijlen, Bodukap, Lier, Heist en Klein-Brabant”, zegt Karolien. “Daarnaast blijven de Vlaamse overheid en Stad Mechelen de ‘basisinrichters’ van het FJC. De aanwerving van de nieuwe casusregisseurs loopt momenteel.”
Niemand doet het alleen
“Intrafamiliaal geweld is complex en moeilijk aan te pakken door één hulpverlener of één organisatie. Hoewel er niet echt een lijn in de gezinsprofielen te trekken valt – we komen ook in chique villa’s en bij mensen van alle leeftijden – is er naast het geweld toch vaak sprake van nog andere problemen. Verslaving of stress bijvoorbeeld, of een zware rugzak met trauma’s uit het verleden. Door samen te werken met verschillende hulpverleningsinstanties, kan expertise en hulp geboden worden voor al die facetten. En doordat er niet alleen op Vlaams niveau wordt gewerkt maar ook lokaal, wordt de drempel verlaagd en bereiken we nog meer gezinnen”, besluit Karen.